၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပဲြ ဝင္မလား၊ ကန္႔ကြက္မလား

အင္တာဗ်ဴး

တနလၤာေန႔၊ ဂ်ဴလုိင္လ 14 2008 13:36 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္

အတိုက္အခံမ်ား၏ အားေပးေထာက္ခံမႈ မပါရွိဘဲ က်င္းပခဲ့သည့္ နအဖ ၏ ႏိုင္ငံေရး လမ္းျပေျမပံု အဆင့္ ၇ ဆင့္အနက္ နံပါတ္ ၄ အဆင့္ျဖစ္သည့္ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ (မူၾကမ္း) အတည္ျပဳေရး ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပဲြကို ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလအတြင္းက အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
လမ္းစဥ္အရ ေနာက္ဆင့္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု ၂ဝ၁ဝ တြင္ ျပဳလုပ္ေရး ျဖစ္သည္။ မဲလိမ္မႈမ်ားႏွင့္ လွည့္ဖ်ားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု စစ္အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရး အတုိက္အခံမ်ားက အႀကီးအက်ယ္ ေဝဖန္ခဲ့ၾကသည့္ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ စစ္တပ္၏ အခန္းဂ႑ကို တရားဝင္ အသိအမွတ္ ျပဳေပးထားသည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေပၚ ဆႏၵခံယူမႈအၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္မလား၊ မဝင္ဘူးလားဆိုသည့္ လမ္းဆံုတရပ္ ေရာက္ရွိလာျပန္သည္။
ဝင္ျပန္လွ်င္လည္း သေဘာမတူခဲ့သည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေပၚ အသိအမွတ္ျပဳရာက်ျပီး အမည္ခံ အတိုက္ခံ ျဖစ္မည့္အေရးႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ မဝင္ျပန္လ်ွင္လည္း ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္ ပါဝင္ခြင့္မွ ပိုမို ကန္႔သတ္ေဘးဖယ္ ခံရမည့္ အႏၱရာယ္အေပၚ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ပီျပင္စြာ အေကာင္ထည္ေဖာ္လုိသူ အတိုက္အခံမ်ားအတြက္ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာသည္။
စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ေတာ့ စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ဤနည္းျဖင့္သာ သြားလို႔ ရႏိုင္မည္ဟု ေျပာေနခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္လို ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲအမ်ားဆံုးႏွင့္ အႏိုင္ရခဲ့သည့္ ပါတီႀကီးအတြက္ ထိုရလာဒ္ကို စြန္႔ပစ္လိုက္ရျခင္းလည္း ျဖစ္ျပန္သည္။
ေမလ ၁ဝ ရက္ႏွင့္ ၂၄ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ႏွစ္သုတ္ခဲြ က်င္းပခဲ့ေသာ ဆႏၵခံယူပဲြမ်ားတြင္ မဲေပးသူ အားလံုး၏ ၉၂ ဒႆမ ၄၈ ရာခုိင္ႏႈန္းက ေထာက္ခံသျဖင့္ ဖဲြ႔စည္းပံုကို အတည္ျပဳလိုက္ေၾကာင္း ေမလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ နအဖ စစ္အစိုးရက ေၾကညာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ မဲေကာက္ခံခဲ့သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တေလ်ွာက္ ပြင့္လင္း လြတ္လပ္မႈကေတာ့ မရွိခဲ့ပါ။
သို႔ေသာ္ အာဏာသိမ္း စစ္အစိုးရက တရားမ်ွတမႈ မရွိေသာ္လည္း လမ္းျပေျမပံု အဆင့္ ၅ အရ ေရြးေကာက္ပဲြကို ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသြားမည္ဟုလည္း ေၾကညာခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ေရြးေကာက္ပဲြအေပၚ ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး နယ္ပယ္အသီးသီးမွ တသီးပုဂၢမ်ား၊ ပါတီ အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုမ်ားအၾကားတြင္ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ မည္ကဲ့သို႔ ႐ႈျမင္ သံုးသပ္ခ်က္ေနသည္ကို သိရွိႏုိင္ရန္အတြက္ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားသည္မ်ားကို ေကာက္ႏႈတ္ တင္ျပလိုက္ပါသည္။
ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ဂယက္၊ နာဂစ္မုန္တိုင္း တုိက္ျပီးခါစ

အေျခအေနတြင္ အခ်ဳိ့ကလည္း စဥ္းစားေနဆဲ၊ အခ်ဳိ့ကေတာ့ လံုးဝ လက္မခံေရးႏွင့္ အခ်ဳိ့ကေတာ့ ျပင္ဆင္သင့္သည္ဟု ကြဲျပား ထြက္လာေတာ့သည္။
မဇၩိမအေနျဖင့္ မတူကြဲျပားေသာ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔အင္အားစုမ်ား အားလံုး၏ ဤျမင္မ်ားကို ထင္ဟပ္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားသြားမွာျဖစ္ျပီး ထပ္မံ၍လည္း ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈမ်ား ယခု အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ တင္ဆက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။
ဦးဉာဏ္ဝင္း (ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္၊ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္)
အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ျပီး ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရသည္။ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲကို အမတ္ေနရာ ၈၂.၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ျဖင့္ အႏိုင္ရခဲ့သည့္ ပါတီျဖစ္ျပီး ပါတီလုပ္ငန္းမ်ား လည္ပတ္မႈကိုလည္း စစ္အစိုးရက ကန္႔သတ္ထားသည္။

ေမး။ အန္အယ္ဒီ အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ဖို႔ ရွိပါသလား။
ေျဖ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဘာမွ မေျပာႏိုင္ေသးပါဘူး။ ပါဝင္ႏိုင္မယ္၊ မပါဝင္ႏိုင္ဘူး ဆိုတာကို ေသခ်ာ မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။

ေမး။ အန္အယ္ဒီက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မပါဝင္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ ေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေရး အခန္းက႑ေတြမွာ ဘယ္လို လႈပ္ရွားသြားမလဲရွင္။
ေျဖ။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာင္ ပါဝင္မယ္၊ မပါဝင္ဘူး ဆိုတာေတာင္ တိတိက်က် မေျပာႏိုင္ေသးခင္မွာ ေနာက္ဆက္တြဲေတာ့ကို က်ေနာ္တို႔ မသိႏိုင္ေသးပါဘူး။
ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဂြမ္ေမာ္ (ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔၊ KIO)
ကခ်င္အမ်ဳိးသားမ်ားအၾကား အႀကီးဆံုး အင္အားစုတခုျဖစ္သည့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔သည္ စစ္အစိုးရ ဦးေဆာင္က်င္းပေသာ အမ်ဳိးသား ညီလာခံကို တက္ေရာက္ခဲ့သူျဖစ္ျပီး ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူထားေသာ လက္နက္ကိုင္တပ္လည္း ရွိသည့္အဖြဲ႔ ျဖစ္သည္။ ညီလာခံတြင္ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္လုိသည္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ျပိး တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ပယ္ခ်ခံခဲ့ရသည္။

ေမး။ ေကအိုင္အို အေနနဲ႔ လာမယ့္ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ဘာေတြ ျပင္ဆင္ထားပါသလဲ။
ေျဖ။ လာမယ့္ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ တစံုတခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အခုအခ်ိန္ မခ်ရေသးဘူး။ ဘာလုပ္မယ္ဆိုတာကို ေျပာဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အခုအခ်ိန္ထိ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစည္းအေဝး မလုပ္ရေသးပါဘူး၊ မဆံုးျဖတ္ရေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေသခ်ာတာကေတာ့ နဂိုဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အခုအခ်ိန္ထိ ဆက္လက္ ကိုင္ထားဆဲပါပဲ။

ေမး။ နဂိုဆုံးျဖတ္ခ်က္ဆိုတာ ဘာကို ေျပာတာလဲ။
ေျဖ။ ေကအိုင္အို အေနနဲ႔ နဂိုမူလက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဆိုတာက အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲကို တိုက္႐ိုက္ပါဝင္မွာ မဟုတ္ဘဲ အဖြဲ႔ဝင္တေယာက္ ပါဝင္ခဲ့ရင္လည္း သူ႔အေနနဲ႔ ေကအိုင္အို အဖြဲ႔ဝင္အျဖစ္ကေန အနားယူရမယ္ဆိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ပါ။ အဲဒါ အခုအခ်ိန္ထိ ေျပာင္းလဲေသးျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ဆက္လက္ ဆုပ္ကိုင္ထားဆဲပါပဲ။

ေမး။ က်ေနာ္တို႔ သိရတာက ေကအိုင္အို အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေတာ့မယ္ဆိုတာ မွန္ပါသလား။
ေျဖ။ တခ်ဳိ့အဖြဲ႔ဝင္ေတြက ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ဖို႔ ေျပာဆိုတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါက ဘာမွ တရားဝင္ ဆံုးျဖတ္တာေတြ မရွိေသးပါဘူး။ ေျပာေနတဲ့အဆင့္မွာပဲ ရွိေသးတာပါ။

ေမး။ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေကအိုင္အိုရဲ့ သေဘာထားက ဘယ္လိုပါလဲ။
ေျဖ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ ကခ်င္ျပည္သူ တရပ္လံုးကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့၊ အားလံုးေထာက္ခံတဲ့ ပါတီတခု ထြက္လာဖို႔ ေထာက္ခံ အားေပးေနဆဲပါ။ ဒါကလည္း အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ကင္းရွင္းၿပီး သီးသန္႔ ရပ္တည္ေနတဲ့ ကခ်င္ျပည္သူ တရပ္လံုးကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ပါတီပါ။
စစ္အစိုးရလည္း ေကအိုင္အိုကို ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုအခ်ိန္ထိ တစံုတခု ဖိအားေပးတာမ်ဳိးေတြ မရွိေသးပါဘူး။

ေမး။ ၿငိမ္းအဖြဲ႔ေတြကို လက္နက္ ျဖဳတ္သိမ္းခိုင္းတယ္လို႔ သိရတယ္။ အဲဒါ ဟုတ္ပါသလား။
ေျဖ။ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ယခုအခ်ိန္ထိ နအဖ ဘက္က တရားဝင္ ေျပာဆိုတာ မရွိေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျပည္နယ္နဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းေစဖို႔ ရွိႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေကာလာဟလေတြေတာ့ ၾကားေနရပါတယ္။ ေကအိုင္အို အေနနဲ႔ လက္နက္ခ် ျဖဳတ္သိမ္းဖို႔ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းလည္း အဖန္တလဲလဲ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုေနမ်ဳိးေဝ (တသီးပုဂၢလ ၊ ရန္ကုန္)
ျမန္မာ့ေလေၾကာင္းမွ အင္ဂ်င္နီယာတဦး ျဖစ္ျပီး အတိုက္အခံမ်ားကို အတိုက္အခံလုပ္ျပီး စစ္အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ တသီးပုဂၢလ အေနျဖင့္ အင္တာနက္ အီးေမးလ္မွတဆင့္ သူ၏ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ သံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖန္႔ခ်ီေနသူတဦး ျဖစ္သည္။ ၂ဝ၁ဝ တြင္ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္တြင္ အေျခအေနေပးလ်ွင္ ဝင္ျပိဳင္ရန္ စိတ္ဝင္စား ျပင္ဆင္ေနသူ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါတီအဖြဲ႔အစည္းထက္ လူေကာင္း လူေတာ္မ်ား ပါဝင္လာေအာင္ လမ္းဖြင့္သင့္သည္၊ လူထုက ေမးခြန္း ထုတ္သင့္သည္ဟု သူက ဆုိသည္။ စစ္အစိုရ၏ လမ္းျပေျမပံုကို ေခါင္းညိမ့္ယံုမွတပါး အျခားလမ္းမရွိဟု သူက ယံုၾကည္ထားသည္။

ေမး။ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ဘယ္လို ျပင္ဆင္ထားပါသလဲရွင္။
ေျဖ။ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါတီေတြေတာ့ သိပ္အမ်ားႀကီးထြက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ပါတီက ၃ ခု၊ ၅ ခု အဲေလာက္ပဲ ရွိမယ္ထင္တယ္။ ပါတီေထာင္ႏိုင္မယ့္ အေနအထားအရ။

ေမး။ ဘာေၾကာင့္ အခုလိုမ်ဳိး ေျပာရတာလဲရွင့္။
ေျဖ။ ျပည္တြင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို စိတ္ဝင္စားတဲ့လူေတြ အားနည္းတယ္။ လူေတြအကုန္လံုးက စားဝတ္ေနေရးကိုပဲ စိတ္ဝင္စားေနရတယ္။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေပၚ စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းေနတာ။ ပါတီဆိုတာကလည္း အင္အားႀကီးမွ ေထာင္လို႔ရတာ ျဖစ္တယ္။ စည္း႐ံုးေရးေကာင္းမွ ေထာင္လို႔ရမွာ ျဖစ္တယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားတာကေတာ့ ၅ ပါတီေလာက္ ရွိမယ္။

ေမး။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားတဲ့ ပါတီေတြက ဘယ္လိုမ်ဳိးေတြ ေျပာတာလဲ။
ေျဖ။ တစည (တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီ) ကလည္း ဝင္လာႏိုင္တယ္။ တစည ဆိုတာက ရပ္ကြက္ေတြထဲမွာ အဖြဲ႔ဝင္ေလးေတြ တိုးလာတာ ရွိတယ္။ တစည ရွိတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အသင္းကလည္း ပါတီ အသြင္သ႑ာန္ ေျပာင္းလာႏိုင္တယ္။ သူကေတာ့ ေျပာင္းလာႏိုင္ရင္ အားမ်ားတယ္။ အန္အယ္ဒီ (အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္) နအေနနဲ႔လည္း ဝင္လည္း ဝင္လာႏိုင္တယ္၊ မဝင္ဘူးဆိုရင္လည္း သူတို႔အေနနဲ႔ အန္အယ္ဒီ ပါတီဝင္ေတြပဲ၊ ဒီလူေတြပဲ ေနာက္ထပ္ ပါတီတခု ထပ္ေျပာင္းၿပီးေတာ့ ဝင္ရင္လည္း ဝင္လာႏိုင္တယ္။ ၃ ခုရွိၿပီးေပါ့ေနာ္။ သက္သက္ အသစ္ တက္လာႏိုင္တာကေတာ့ အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရး အင္အားစုမ်ားကလည္း ပါတီေထာင္ႏိုင္တယ္။ ေထာင္ႏိုင္ရင္ ေထာင္ႏိုင္မယ္၊ မေထာင္ႏိုင္ရင္လည္း မေထာင္ႏိုင္ဘူး။ သူတို႔ေတာင္ ခန္႔မွန္းဖို႔ ခက္တယ္။ တႏိုင္ငံလံုးအေနနဲ႔ လုပ္ရမွာကိုး။ သူတို႔အေနနဲ႔ ႀကိဳးစားမယ္လို႔ ေျပာၾကတာပါပဲ။

ေမး။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုမ်ဳိးပါတီေတြ ေထာင္လာႏိုင္တယ္လို႔ ျမင္တာလဲ။
ေျဖ။ ျပည္သူလူထုက ႏိုင္ငံေရးထဲကို ဆက္မသြားဘူးဗ်။ ျပည္သူလူထု ႏိုင္ငံေရးထဲကို ျပန္ဝင္လာႏိုင္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ ေတာ္ေတာ္ေလး ခက္သြားၿပီ။ ႀကံ့ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြကို လူေတြက ဘာျဖစ္တယ္၊ ညာျဖစ္တယ္ ေျပာၾကတယ္။ သို႔ေသာ္ တကယ္ သူကေတာ့ တကယ့္ကို အင္အားႀကီးတဲ့ အထဲမွာ ပါသြားၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရတာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔ ရပ္ကြက္ထဲမွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအတြက္ မဲစာရင္း ေကာက္တဲ့အခါမွာ ၁၈ ႏွစ္ေက်ာ္တဲ့ အထဲမွာ ေထာက္ခံမဲ ၄ဝဝဝ ေက်ာ္ ရတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အသင္းဝင္က ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပါတယ္။ တကယ္ကို ခံယူခ်က္နဲ႔ လုပ္တဲ့သူက ၃ ပံု ၁ ပံုေလာက္ ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူ႔အင္အားက နည္းတာ မဟုတ္ဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေျပာရရင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းမွာ စကားရပ္တခု ရွိတယ္။ ေငြသည္ ႏိုင္ငံေရးတြင္ မိခင္၏ ႏို႔ရည္ ျဖစ္သည္လို႔ ရွိတာ ၾကားဖူးမွာပါ။ အဲလိုက်ေတာဗ်ာ ဒီမွာ တခုခုလုပ္ရင္ စာရြက္ကေလး ေဝတာကအစ ေငြေရးေၾကးေရး ေတာင့္တင္းဖို႔ လိုတယ္။

ေမး။ ဒီဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံမူၾကမ္းဟာ စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါသလား။
ေျဖ။ က်ေနာ္ကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္မယ္လို႔ ယူဆတယ္၊ ယံုၾကည္တယ္။ က်ေနာ္တို႔လင္မယား ၂ ေယာက္လံုး ေထာက္ခံမဲ ေပးခဲ့တယ္။

ေမး။ ဘာျဖစ္လို႔ အဲလိုမ်ဳိး ယံုၾကည္ရတာလဲ။
ေျဖ။ က်ေနာ္ ယံုၾကည္တယ္၊ ဒီဖြဲ႔စည္းပံုက တသက္လံုး မတည္ျမဲဘူး။ ရာသက္ပန္ မေျပာင္းမလဲဘဲ တည္ျမဲတဲ့အရာ ဘာမွ မရွိဘူး။ ေခတ္ကာလအရ လိုက္ေလ်ာညီေထြစြာ ဖြဲ႔စည္းပံုဆိုတာ ေျပာင္းလဲလာမွာပါပဲ။ ဒီေခတ္၊ ဒီကာလမွာ ဒါေလးပဲ သြားလို႔ ရတာေလ။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပန္လည္ ျငင္းခံုေနမယ္ ဆိုရင္လည္း အခ်ိန္လြန္သြားပါၿပီ။ က်ေနာ္သာ ညီလာခံကို တက္ခြင့္ရႏိုင္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ့္မွာ ေျပာစရာေတြ ရွိတယ္။ ေထာက္ခံမဲ ေပးၾကတဲ့အထဲက ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းကေတာ့ တကယ့္ကို ေထာက္ခံၾကတာပါ။ က်ေနာ္ ေလာင္းရဲတယ္။ ျငင္းခုန္ေနတာေတြ ျမန္ျမန္ၿပီးသြားရင္ ၿပီးေရာဆိုၿပီး ေထာက္ခံၾကတာေပါ့။

ေမး။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တသီးပုဂၢလအေနနဲ႔ ပါဝင္ဖို႔ စီစဥ္ရတယ္ဆိုေတာ့ ဘာေၾကာင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခ်င္ရတာလဲရွင္။
ေျဖ။ ပါဝင္ဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရး လုပ္တဲ့အခါမွာ ေပၚလစီေတြကို ေျပာလို႔ရတယ္၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြရဲ့ တာဝန္ရွိတယ္။ လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒျပဳလြတ္ေတာ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေတြကိုလည္း သူက ဦးေဆာင္ ဖြဲ႔စည္းလို႔ရတယ္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္တေယာက္ ျဖစ္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဥပေဒတခု ထုတ္တယ္ဆိုရင္ကို ကိုယ္က ႀကိဳက္တယ္၊ မႀကိဳက္ဘူး တမဲေပးလို႔ရတယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ လူတိုင္း လက္နက္ကိုင္ခြင့္ ရွိတယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္ကေတာ့ ဆန္႔က်င္တဲ့မဲကို အၿမဲေပးတယ္ဗ်ာ။ ပညာေရးအေနနဲ႔ စာသင္သားေတြကို က်ေနာ္ဝါဒေတြ ျဖန္႔ခ်င္တာေတြ တရားဝင္ လုပ္လို႔ရမယ္။ အဲလိုပံုစံမ်ဳိး က်ေနာ္က လုပ္လို႔ရမယ္။ ဒါေပမဲ့ ေငြေရး၊ ေၾကးေရးလည္း လိုေသးတာပဲ။
ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္တဦး (ဝ’ ျပည္ ေသြးစည္းညီညႊတ္ေရး တပ္မေတာ္၊ UWSA)
တပ္မေတာ္မွလြဲလ်ွင္ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔အင္အား အမ်ားဆံုးျဖစ္ျပီး ေလယာဥ္ပစ္ အေျမာက္မ်ားပင္ ပိုင္ဆုိင္ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူထားေသာ အဖြဲ႔ႀကီး ျဖစ္သည္။ က်န္အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူထားေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ေဒသမ်ားအနက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ သီးျခားအမ်ားဆံုး စစ္အစိုးရဆီက ရယူထားႏုိင္ေသာ အဖြဲ႔လည္း ျဖစ္သည္။ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ျခင္းေၾကာင့္ နာမည္ပ်က္ရသည့္ အဖြဲ႔လည္း ျဖစ္သည္။ လက္နက္မခ်ႏိုင္ဟု အခုိင္အမာ ေျပာဆိုထားသည္။

ေမး။ အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ၂ဝ၁ဝ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ဖို႔ ရွိပါသလား။
ေျဖ။ ဝ’ျပည္ ေသြးစည္းညီညႊတ္ေရး တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အခုအခ်ိန္ထိ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တိတိက်က် မဆံုးျဖတ္ရေသးပါဘူး။ သို႔ေပမဲ့လည္း ေရြးေကာက္ပြဲကို ဝင္ေရာက္ျဖစ္ခဲ့ရင္ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ ဗဟိုအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာ္မတီျဖစ္တဲ့ ဝ’ ျပည္ ေသြးစည္းညီညႊတ္ေရး ပါတီက ဝင္ေရာက္ အေရြးခံႏိုင္ပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ ဒါအတြက္ အစည္းအေဝးေတြ၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ တခုမွ မလုပ္ရေသးပါဘူး။ ဒီလိုပဲ စစ္အစိုးရဘက္ကလည္း က်ေနာ္တို႔ကို တစံုတခု ေျပာဆိုတာ မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အေျခအေနကို ဆက္လက္ ေစာင့္ၾကည့္ေနဆဲပါ။ မျဖစ္မေန ဝင္ၿပိဳင္ရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ ဝ’ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး ပါတီက ဝင္ၿပိဳင္ႏိုင္ပါတယ္။

ေမး။ ဝ ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး ပါတီက အားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳထားႏိုင္ပါသလား။
ေျဖ။ ဝ ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီက ဝ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္း တခုလံုးကို အဓိက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ ဌာနပါ။ ေနာက္ၿပီး ျပည္နယ္တခုလံုးနဲ႔ စုေပါင္းေနထိုင္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား အနည္းဆံုး ၁ဝ စုေလာက္ကိုလည္း ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီပါတီက လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း မစခင္ကတည္းက အရင္ ရွိႏွင့္ၿပီးသားပဲ။ ဒီပါတီကပဲ အဓိက ဆံုးျဖတ္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ။

ေမး။ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ဖို႔ ေသခ်ာသေလာက္ရွိၿပီလို႔ ေျပာလို႔ရမလား။ လက္နက္ခ်ခိုင္းတယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥက ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။
ေျဖ။ မျဖစ္မေနဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ ဗဟိုအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပါတီက ဝင္ေရာက္ အေရြးခံႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္နက္ခ်ဖို႔ေတာ့ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အရာပါပဲ။

ေမး။ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဝ ျပည္နယ္က ျပည္သူေတြရဲ့ သေဘာထားကေရာ ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။
ေျဖ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆႏၵခံယူပြဲ အပါအဝင္ေပါ့။ လာမယ့္ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲကိုလည္း စိတ္ဝင္စားတဲ့လူ ေတာ္ေတာ္နည္းပါတယ္။ မျဖစ္မေန လုပ္ေနတဲ့ သေဘာေလာက္ပါပဲ။ အမ်ားပိုင္းကေတာ့ စိတ္မဝင္စားၾကပါဘူး။
ဇခုန္တိန္႔ရိမ္း (ဒိီမိုကရက္တစ္ ကခ်င္တပ္မေတာ္သစ္၊ NDA-K)
ကခ်င္အဖြဲ႔ကြဲတခုျဖစ္ျပီး စစ္အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္ေသာ စီးပြားေရး အဓိကထား လုပ္ကုိင္ေနေသာ အဖြဲ႔တခုျဖစ္သည္။ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျပိဳင္ဘက္ျဖစ္ျပိး ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ကခ်င္အမ်ဳိးသားပါတီ မ်ားမည္ကို စိုးရိမ္ေနသူ ျဖစ္သည္။

ေမး။ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဝင္အေရြးခံမွာလား။ အဖြဲ႔အစည္းကို ပါတီနာမည္ေျပာင္းၿပီး အေရြးခံမယ္ဆုိတာ ဟုတ္ပါသလား။
ေျဖ။ အဲဒါ မမွန္ပါဘူး။ အဖြဲ႔အစည္း အေနနဲ႔ေတာ့ နာမည္ေျပာင္း၊ ပါတီဖြဲ႔ၿပီး တိုက္႐ိုက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ မရွိပါဘူး။
က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ပါတီအျဖစ္ နာမည္ေျပာင္းၿပီး ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကခ်င္ျပည္သူ တရပ္လံုးကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး သြားေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္တဲ့ ပါတီ ေပၚေပါက္လာဖို႔ အတြက္ကေတာ့ အားေပး ေထာက္ခံသြားမွာပါ။

ေမး။ ေရြးေကာက္ပြဲကိုေရာ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ကခ်င္ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ပါတီဖြဲ႔ၿပီး ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ သင့္ပါတယ္။ အဲဒါမွလည္း ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ ရမွာကိုး။

ေမး။ ေရြးေကာက္ပြဲကေရာ တရားမွ်တမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္သလား။
ေျဖ။ ဒါကေတာ့ ေျပာဖို႔ ေစာပါေသးတယ္။ လူထုအေနနဲ႔ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔ ရရွိခ်င္တယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ ပါတီကို ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲကို ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ပါပဲ။

ေမး။ ကခ်င္ျပည္သူေတြကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ပါတီဆိုတာ ဘယ္လိုပါတီကို ဆိုလိုခ်င္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ျပည္သူအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳထားတဲ့ အားလံုးရဲ့ ေထာက္ခံမႈရ ပါတီသစ္တခု ျဖစ္ေပၚလာဖို႔ တိုက္တြန္း ေထာက္ခံ၊ အားေပးေနပါတယ္။ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အဲဒီ ပါတီတခုထဲ အေနနဲ႔ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဆႏၵရွိပါတယ္။
ပါတီအမ်ားႀကီး ေပါေပါက္လာဖို႔ မေတြ႔ခ်င္ပါဘူး၊ အားလည္း မေပးပါဘူး။ လိုတာက အားလံုး (လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အပါအဝင္ ကခ်င္လူမ်ဳိးစု အားလံုး) ကို ကိုယ္စားျပဳႏုိင္တဲ့ ပါတီတခုထဲပါ။

မဇၩိမသတင္းဌာနမွကူးယူေဖာ္ျပသည္